Σε μία υπόθεση που απασχόλησε τα Δικαστήρια για σχεδόν οκτώ χρόνια, το Τριμελές Εφετείο Λαμίας με την απόφαση 27/2025 έκρινε καθοριστικά υπέρ του δωρεοδόχου εγγονού, απορρίπτοντας τελικώς την αγωγή ανάκλησης δωρεάς λόγω αχαριστίας που είχε ασκηθεί από τον παππού του.
Το Ιστορικό
Ο δωρητής είχε μεταβιβάσει στον εγγονό του, με συμβολαιογραφική πράξη, την ψιλή κυριότητα ενός ακινήτου, παρακρατώντας για τον εαυτό του την επικαρπία. Δύο μήνες μετά, ανακάλεσε τη δωρεά, επικαλούμενος αδιαφορία του εγγονού και έλλειψη στήριξης, σε μία περίοδο όπου τόσο ο ίδιος όσο και η σύζυγός του είχαν σοβαρά προβλήματα υγείας.
Η Δικαστική Πορεία
Η υπόθεση εξελίχθηκε σε πολυετή δικαστική διαμάχη:
- Το Πρωτοδικείο έκανε δεκτή την αγωγή.
- Το Εφετείο απέρριψε αρχικά την έφεση του εγγονού.
- Ο Άρειος Πάγος όμως αναιρεί την εφετειακή απόφαση λόγω μη λήψης υπόψη ενόρκων βεβαιώσεων.
- Το Εφετείο Λαμίας, με νέα σύνθεση, δέχεται την έφεση και απορρίπτει την αγωγή.
Τι Έκρινε το Εφετείο
- Δεν αποδείχθηκε βαρύ παράπτωμα ή αντικοινωνική συμπεριφορά από τον εγγονό που να συνιστά αχαριστία.
- Η δωρεά δεν έγινε υπό τρόπο (δεν υπήρχε συμβατική υποχρέωση φροντίδας).
- Δεν αποδείχθηκε υπόσχεση συμβίωσης ή αθέτηση συγκεκριμένης συμφωνίας.
- Ο εγγονός είχε συνεχείς επαφές και παρουσία κοντά στους ηλικιωμένους.
- Η πράξη ανάκλησης κρίθηκε αόριστη ως προς τα περιστατικά αχαριστίας.
Νομική Σημείωση
Η απόφαση υπενθυμίζει ότι για να ευδοκιμήσει ανάκληση δωρεάς λόγω αχαριστίας, δεν αρκεί η απογοήτευση του δωρητή. Πρέπει να αποδεικνύεται σοβαρό και ένοχο παράπτωμα του δωρεοδόχου, με πραγματικά περιστατικά που προσβάλλουν το ηθικό ή συναισθηματικό υπόβαθρο της δωρεάς.
Η απόφαση ΤρΕφΛαμίας 27/2025 ενισχύει τη νομολογία που αντιμετωπίζει με αυστηρά τεκμήρια την έννοια της αχαριστίας. Απλή αδιαφορία ή συναισθηματική απόσταση δεν αρκούν. Οι πράξεις πρέπει να είναι συγκεκριμένες, επαρκώς αποδεδειγμένες και νομικά αξιολογήσιμες ως βαρέως αντικοινωνικές.
Η υπόθεση αναδεικνύει τη σημασία της τεκμηριωμένης νομικής στρατηγικής και της προσεκτικής διατύπωσης κάθε αγωγής ή ένδικου μέσου.