Δείτε το video εδώ
ΕΚΔΙΚΗΤΙΚΗ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑ
Οφείλουμε να είμαστε επιφυλακτικοί με τις διατάξεις που θεσπίζονται κατ’ απαίτηση των μέσων και του όχλου του διαδικτύου, που μόλις τελειώσει το ενδιαφέρον για το θέμα που προβάλλουν, τελειώνει και η ευαισθησία τους για την θέσπιση ως ποινικώς κολάσιμης συμπεριφοράς, της πράξης που τους κέντρισε το ενδιαφέρον. Θυμάμαι, που λόγω του θανάτου του Άλκη στην Θεσσαλονική, υπήρχε λαϊκή απαίτηση στο διαδίκτυο, κάθε οπαδική βία να διώκεται ως κακούργημα ή που όποτε κάποιος φονεύει κάποια, να κάνουμε λόγο για “γυναικοκτονία”. Ευτυχώς, ακόμα στον επιστημονικό διάλογο, έχουμε διατηρήσει μια σοβαρότητα. Εδώ, όμως, στην εκδικητική πορνογραφία, τα μέσα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο ωστε να θεσπιστεί ως ποινικό αδίκημα, μια αντικοινωνική συμπεριφορά που δεν είχε τυποποιηθει, μέχρι προ λίγων ημερών ως αδίκημα. Λόγω του παρουσιαστή που δημοσιεύσε προσωπικές του στιγμές, με κάποιο άλλο άτομο, και λόγω της θεωρούμενης ακραιας αντικοινωνικής συμπεριφοράς, έπρεπε με κάποιον τρόπο, η συμπεριφορά αυτη, να καλυφθεί νομοθετικά ως ποινικώς κολάσιμη. Άρα, δεν είναι απαραίτητα κακό, ο νομοθέτης να ακούει την απαίτηση της κοινωνίας για άμεση θεσμοθέτηση ποινικού κανόνα, ισα – ίσα που το έγκλημα στο διαδίκτυο εξελίσεται τάχιστα, πιο γρήγορα από τις διωκτικές αρχές και φυσικά πιο γρήγορα από την νομοθετική εξουσία.
Έτσι, λοιπόν έχουμε το νέο άρθρο 346 στον ποινικό κώδικα με τίτλο “Εκδικητική πορνογραφία” το διαβάζω εν συντομία: “ 1. Όποιος χωρίς δικαίωμα κοινολογεί σε τρίτο πρόσωπο ή αναρτά σε κοινή θέα, πραγματική, αλλοιωμένη ή σχεδιασμένη εικόνα ή κάθε είδους οπτικό ή οπτικοακουστικό υλικό, στο οποίο αποτυπώνεται μη δημόσια πράξη άλλου που αφορά στη γενετήσια ζωή του, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή. 2. Όποιος απειλεί άλλον ότι θα τελέσει τις πράξεις της παρ. 1 τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους. Αν ο υπαίτιος της πράξης του προηγούμενου εδαφίου εξαναγκάζει άλλον σε πράξη ή παράλειψη ή ανοχή για την οποία αυτός δεν έχει υποχρέωση, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών. 3. Με κάθειρξη έως οκτώ (8) έτη και χρηματική ποινή τιμωρείται η πράξη της παρ. 1 αν τελείται:
α) με ανάρτηση στο διαδίκτυο ή σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης με αόριστο αριθμό αποδεκτών,
β) από ενήλικο και αφορά σε ανήλικο,
γ) σε βάρος νυν ή πρώην συζύγου ή συντρόφου του υπαιτίου ή σε βάρος προσώπου που συνοικεί με αυτόν ή έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή βρίσκεται υπό την επιμέλεια ή την προστασία του ή δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του,
δ) με σκοπό να προσπορίσει ο υπαίτιος στον εαυτό του ή σε άλλον περιουσιακό όφελος.
4. Αν κάποια από τις πράξεις των προηγούμενων παραγράφων οδήγησε το θύμα σε απόπειρα αυτοκτονίας επιβάλλεται κάθειρξη και χρηματική ποινή. Αν η πράξη του προηγούμενου εδαφίου οδήγησε στο θάνατο επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή.» Το νέο άρθρο 346 προστέθηκε με το άρθρο 38 Ν.4947/2022,ΦΕΚ Α 124/23.06.2022.
Όταν το διαβάζεις, σου δημιουργούνται απορίες. Είδικά για το άρθρο 4, που μπορεί να οδηγήσει το θύμα σε αυτοκτονία, θα περιμένουμε με ενδιαφέρον, την ερμηνεία του, και την νομολογία που θα έρθει, γιατί μέχρι στιγμής, δεν νομίζω να έχει ασκηθεί ακόμα καμία δίωξη.
Το λιθαράκι που θέλω να προσθέσω στον επιστημονικό διάλογο είναι το εξής: τι θέλει να καλύψει το νέο άρθρο; τι είναι αυτό που δεν υπήρχε πριν και το καλύπτει το νέο άρθρο; Θυμίζω ότι ο γνωστός παρουσιαστής διώχθηκε και απολογήθηκε σε βαθμό κακουργήματος, και σε άλλη δικογραφία, καταδικάσθηκε για πλημμελημα και ο εισαγγελέας άσκησε έφεση θεωρώντας ότι η πράξη που τέλεσε ήταν κακούργημα. Όταν αναφερόμαστε στις ανωτέρω τελεσθείσεις πράξεις, αναφερομαστε σε αδίκηματα που τυποποιούνται στον νόμο για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Μέχρι τώρα, ο υπάιτιος που παρουσίαζε μια τέτοια συμπεριφορά, διώκονταν με τον ανωτέρω νόμο. Με ένα νομικό άλμα -κατά την άποψη μου-, υπό το βάρος να “κακουργοποιήσουμε” συμπεριφορές, διεγνωσκετο η συνδρομή της κακουργηματικής μορφής του αδικήματος (άρθρο 38, παρ.4 Ν.4624/2019), με το εξαιρετικά προβληματικό –από πολλές απόψεις- σκεπτικό ότι στην έννοια της ζημίας δύναται να ενταχθεί και η μη περιουσιακή (δηλ. ηθική) βλάβη του θύματος.
Άρα, εφόσον δεν έχουμε χρηματική απαίτηση, (δώσε μου χρήματα άλλως σε ξεφτιλίζω) γιατί τότε θα είχαμε εκβίαση, υπάρχει κενό. Και το κενό έρχεται να καλύψει το συγκεκριμένο άρθρο. Άρα, η «εκδικητική πορνογραφία» δεν είναι παραβιάση του νόμου περί προσωπικών δεδομένων, γιατί η δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων σεξουαλικού χαρακτήρα επιφέρει βλάβη όχι μόνο στην “πληροφοριακή” αυτοδιάθεση, αλλά –κυρίως- στην προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια, την τιμή, την σεξουαλική ελευθερία, το δικαίωμα έκφρασης και την ψυχική υγεία του θύματος. Η ανωτέρω σκέψη αποτυπώθηκε στην αιτιολογική έκθεση του νόμου, όπου αναφέρεται ότι: Η εν λόγω συμπεριφορά συνιστά μορφή σύγχρονης κυβερνοβίας, η οποία αποσκοπεί στο να εκθέσει, στιγματίσει και προσβάλλει τους αποδέκτες της.
Άρα, με το νεό αυτό άρθρο διώκεται ο σκοπός του δράστη να εκδικηθεί, να τιμωρησει το θύμα, να του προκαλέσε ψυχικό πόνο, να το εξευτελίσει κοινωνικά και στους οικείους του. Επείδη, ακριβώς, ο σκοπός του δράστη είναι ο ευτελισμός του θύματος, στην αιτιολογική εκθεση του νόμου αναφέρεται: Το εν λόγω έγκλημα διαμορφώνεται ως ουσιαστικό (αποτελέσματος) καθώς η ίδια η κοινολόγηση συνίσταται στη βλάβη της γενετήσιας ζωής του θύματος. Για να επέλθει η βλάβη αυτή πρέπει, ωστόσο, η πράξη του δράστη να παραπέμπει σε ταυτοποιήσιμο πρόσωπο, δηλαδή να διακρίνεται είτε το πρόσωπο είτε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του θύματος που το καθιστούν αναγνωρίσιμο.
Αναμένουμε, με ενδιαφέρον την νομολογία, την κατάθεση μηνύσεων, την αρχειοθέτηση μηνύσεων ή την άσκηση διώξεων και τις δικαστικές αποφάσεις, με μεγάλο ενδιαφέρον.
Ηλίας Σιδέρης, Πάτρα 10.07.2022
